Publiekslezingen van enthousiaste wetenschappers
Groene slierten en slijm in het zeewater. Dode vissen op het strand. Voor bewoners van vakantiehuisjes langs de Oostzee kust van Zweden en Finland en veel andere kustgebieden wereldwijd zijn dat in de zomer bekende beelden. En zwemmen is dan af te raden – als je daar al zin in zou hebben. Als je de […]
Levende cellen zoals bacteriën en gistcellen lijken door dezelfde emoties gedreven te worden als wij. Ze zijn kieskeurig in hun voedselkeuze, bang voor bepaalde chemicaliën, flirten met elkaar, werken met elkaar samen, maar bedriegen elkaar ook. Individuele cellen hebben geen neuraal netwerk zoals wij. Maar ze hebben wel een biochemisch netwerk dat bestaat uit biomoleculen […]
Eten doen we niet alleen met onze mond, maar met al onze zintuigen. Voedselkeuzes worden voor een groot deel gemaakt op basis van verwachtingen en eerdere ervaringen. Smaak, maar ook geur, textuur en kleur bepalen wat we lekker vinden, en daarmee wat en hoeveel we eten. Daarnaast geven onze zintuigen ook al informatie over de inhoud […]
Mensen en dieren houden allemaal heel erg van eten en drinken. Maar er zijn ook dingen die we niet met heel veel andere dieren delen. Goed en Kwaad is er daar een van. En wat zijn we daar mee bezig! Van onze dagelijkse roddel tot de epische verhalen, alles is doorspekt met vormen van goed- […]
Onze waarnemingen, ons handelen en al onze gedachten komen voort uit de hersenen. Hersenonderzoekers willen weten hoe de hersenen dit doen en hoeveel daarvan aangeboren is of aangeleerd. Steeds meer beseffen we ons dat zowel genen als omgeving een rol spelen. Sterker nog, onze omgeving beinvloed ook de werking van onze genen. We komen niet […]
Levende cellen hebben hele vreemde materiaaleigenschappen. Ze zijn bijvoorbeeld zacht als pudding als je er voorzichtig aan trekt, maar worden extreem stijf als je harder trekt. Hierdoor zijn cellen beschermd tegen beschadigingen die kunnen optreden als ze blootstaan aan mechanische belasting. Tegelijk kunnen cellen hun vorm en interne organisatie drastisch aanpassen, bijvoorbeeld als ze migreren […]
Netwerken zijn overal. We kennen allemaal Facebook, het internet, en het spoor- en wegennet. Onze hersenen zijn net zo’n netwerk: ze bestaan uit miljarden neuronen die met elkaar verbonden zijn door middel van een immens web aan draadjes: het breinnetwerk. Zoals onze snelwegen cruciaal zijn voor een goed transport van producten, zo is het goed […]
Aandacht is onze vaardigheid om ons selectief te richten op één aspect van de omgeving, terwijl we andere aspecten negeren. Dankzij ons hersenonderzoek weten wij nu dat voornamelijk gebieden in de gebieden bovenaan de achterkant van het brein (in de zogenaamde pariëtale kwabben) relevant zijn voor die vaardigheid voor aandacht, maar dat er wel een […]
Hersenonderzoek is populair. Met behulp van moderne fMRI-scanners kunnen wij nu makkelijk in beeld brengen welke hersengebieden en netwerken precies actief zijn tijdens het uitvoeren van bepaalde taken – tijdens ons gedrag, cognitie, emotie. Op een breinscan kun jij verschillende gebieden zien oplichten als mensen in de scanner deze taken gaan doen. Maar vaak […]